Słowniczek spawacza #1 - Podstawowe terminy

Każda branża posiada wyrażenia opisujące charakterystyczne w danej dziedzinie zjawiska, metody pracy czy urządzenia. Żeby rozumieć specyfikę tematu i z łatwością ogarniać możliwości danej branży, należy poznać podstawowe zagadnienia z tym związane.
W spawalnictwie również występują pojęcia, które warto znać, aby rozumieć wszystkie parametry spawarki, oraz czuć się pewnie w czasie używania urządzeń spawalniczych.

Przedstawiamy pierwszą część słowniczka spawacza. W tym artykule poznasz podstawowe terminy, które są najczęściej używane w spawalnictwie.

1. Cykl pracy spawarki – jest to parametr, który informuje o możliwościach pracy spawarki. Opisywany jest w procentach - ile procent czasu z 10 minut pracy, spawarka jest w stanie spawać bez przerwy określonym prądem. Im mniejsze natężenie prądu, tym większa wartość cyklu. Cykl pracy zazwyczaj jest podawany dla maksymalnego prądu.
   
   Przykład: jeśli na urządzeniu mamy podane, że spawarka ma sprawność 60 % to oznacza, że przez 6 min. może ona spawać bez przerwy na maksymalnych parametrach. Jeżeli sprawność wynosi np. 40 % to oznacza , że przez 4 min. spawarka może spawać na maksymalnych parametrach. Oczywiście wraz ze zmniejszeniem paramentów wydłuża się czas pracy urządzenia.
   
   
   
2. Łuk spawalniczy – jest to wyładowanie elektryczne (takie jak błyskawica podczas burzy) tworzące się pomiędzy dwoma punktami naładowanymi przeciwnymi ładunkami elektrycznymi. Wyładowania elektryczne tworzą bardzo wysoką temperaturę, która idealnie nadaje się do procesu spawania.
   
   Wykorzystuje się różne metody wywoływania łuku spawalniczego. Ręcznie odbywa się to poprzez potarcie końcówką elektrody topliwej o spawany materiał. W nowoczesnych urządzeniach spawalniczych w zajarzeniu łuku pomagają systemy zwiększające napięcie początkowe, dzięki czemu zajarzenie łuku odbywa się samoistnie.
   
   
   
   
3. Jeziorko spawalnicze – podczas spawania krawędzie spawanego materiału się topią, przez co w miejscu zajarzenia łuku powstaje płynny metal. Ważne jest, aby chronić jeziorko przed powietrzem, aby jeziorko prawidłowo zastygło i stworzyło trwały spaw, pozbawiony wad. W celu ochrony jeziorka wykorzystuje się gaz osłonowy , który jest podawany do za pomocą uchwytu spawalniczego.
   
   
   
   
4. Drut spawalniczy – jest to pręt, który służy jako metal wypełniający. Łuk spawalniczy rozgrzewa drut i doprowadza do jego nadtopienia, dzięki czemu materiał spawany łączy się ze sobą tworząc spaw. Rodzaj drutu wybiera się w zależności od spawanego materiału. Druty występują w różnych średnicach, które są dobierane odpowiednio do grubości spawanej powierzchni i wybranej pozycji spawania.
   
   

   PROFESJONALNY DRUT SPAWALNICZY 0,5 5kg SG2 SCHMITH

   
   
   
5. Elektroda otulona – elektrody składają się z metalowych rdzeni pokrytymi sprasowaną otuliną, która ma wpływ na skład spoiny i jej wytrzymałość. Otulina służy do wytworzenia osłony gazowej łuku spawalniczego i ochrony jeziorka przed utlenianiem. Ułatwia również zainicjować łuk i jego stabilizowanie podczas spawania.
   Spawanie elektrodą zachodzi kiedy pomiędzy końcówką elektrody a materiałem spawanym wytworzy się łuk elektryczny. Dzięki wyładowaniom elektrycznym elektroda topi się, a jej krople przechodzą przez łuk, trafiając do jeziorka spawalniczego, który po ostygnięciu tworzy spoinę. Elektrodę do spawania należy wybrać pod względem jej długości i średnicy.
   Rozróżniamy elektrody:
   
   

   1. Elektroda w otulinie rutylowej (R) – najbardziej uniwersalna elektroda do ogólnego stosowania. Można nią spawać we wszystkich pozycjach, oprócz pionowej z góry na dół. Przeznaczona do cienkich materiałów. Spawanie tymi elektrodami odbywa się prądem przemiennym lub stałym o biegunowości ujemnej. Spoiny wykonane za jej pomocą posiadają gładką powierzchnie.
      
      

   2. Elektroda otulinie zasadowej (B) – charakteryzuje się wysoką plastycznością, nawet w niskiej temperaturze.  Nadaje się do spawania we wszystkich pozycjach, z wyjątkiem pionowej z góry na dół. Tymi elektrodami należy spawać prądem stałym z biegunowością dodatnią na elektrodzie.
      
      

   3. Elektroda o otulinie celulozowej (C) – bardzo wydajne elektrody którymi, można spawać w trudnych warunkach montażowych. Spawanie odbywać się może we wszystkich pozycjach. Spawanie odbywa się prądem przemiennym lub stałym o biegunowości dodatniej.
      
      

   4. Elektroda o otulinie kwaśnej (A) – dzięki tym elektrodom możliwe jest uzyskanie gładkich spoin o płaskim licu i średnich własnościach mechanicznych. Nadają się do spawania w pozycji podolnej i nabocznej. Spawać nimi należy prądem przemiennym lub stałym o biegunowości ujemnej.
      
      
      

      Elektrody rutylowe METALWELD INOX 308L - 3.2X350MM 1.7 KG

      
      
      
      

6. IGBT – jest to tranzystor montowany do spawarek inwertorowych. Minimalizuje zakłócenia elektromagnetyczne i zapewnia małe straty mocy. Sprawia, że wydajność i niezawodność źródła prądu się zwiększa. Powoduje mniejsze zużycie energii i dostosowuje prąd do zmian parametrów spawania.
   

    

   Spawarka inwertorowa SPARTUS EASYARC 205 - wykorzystuje technologie IGBT

    

   
   
   
7. SPOOL GUN – uchwyt spawalniczy wyposażony w podajnik drutu. Szpula drutu umieszczana jest w rękojeści uchwytu. Takie rozwiązanie dobrze sprawdza się podczas spawania w trudno dostępnych miejscach.
   
   
   

    

   UCHWYT SPAWALNICZY SPOOLGUN M-15 DO MIG 200M

    

   
   
   
   
8. 2T/4T (Dwutakt/Czterotakt)
   
   
   1. Dwutakt oznacza spawanie, które rozpoczyna się jednokrotnym naciśnięciem i przytrzymaniem przycisku. W tym momencie dochodzi do uwolnienia się gazu i inicjacji prądu. Zwolnienie przycisku kończy proces spawania odcinając prąd.
      
      
   2. W cyklu czterotaktowym rozpoczęcie spawania następuje po wciśnięciu i zwolnieniu przycisku, a zakończenie pracy następuje po powtórzeniu tej czynności. 4T wykorzystywany jest przy wykonywaniu długich spoin wymagających dłuższego czasu pracy.